Photography is painting with light - Miroslav Tichy

Een histogram is een visuele weergave van de belichtingsinformatie van een foto. Het geeft een grafische weergave van de distributie van de helderheidsniveaus in de afbeelding, waarbij de donkerste tinten aan de linkerkant en de lichtste tinten aan de rechterkant staan. Het laat dus zien hoeveel pixels er zijn van donker (links) naar licht (rechts). Door het histogram van een foto te begrijpen, kun je de belichting beoordelen en eventueel corrigeren om betere resultaten te krijgen. In deze blog leg ik uit hoe je het histogram moet lezen, wat onder- en overbelichting betekent en hoe je het histogram kunt toepassen om betere foto's te maken.

Hoe lees je het histogram?

Het histogram is te vinden in de meeste fotobewerkingsprogramma's en camera's en is een grafiek met een horizontale as die de helderheid van de afbeelding vertegenwoordigt en een verticale as die de frequentie van die helderheidsniveaus weergeeft. De helderheidsniveaus worden weergegeven van 0 (zwart) tot 255 (wit) in een grijswaardenafbeelding en van 0 tot 100% in een kleurenafbeelding. Een goed belichte afbeelding heeft een evenwichtig histogram, met gegevens over het hele bereik van helderheidsniveaus.
Je kan de histogrammen ook de helderheidsniveaus per kleur bekijken.

Onder- en overbelichting

Onderbelichting betekent dat een afbeelding te donker is omdat er te weinig licht op de sensor valt. Dit resulteert in een histogram dat naar links is verschoven en waarbij er veel gegevens zijn in het donkere gebied van de grafiek. In sommige gevallen kunnen details in de schaduwen verloren gaan of zelfs helemaal zwart worden, waardoor er geen informatie meer beschikbaar is.

Overbelichting betekent dat een afbeelding te helder is omdat er te veel licht op de sensor valt. Dit resulteert in een histogram dat naar rechts is verschoven en waarbij er veel gegevens zijn in het heldere gebied van de grafiek. In sommige gevallen kunnen details in de hooglichten verloren gaan of zelfs helemaal wit worden, waardoor er geen informatie meer beschikbaar is.

RAW-bestanden en het histogram

In de RAW-indeling bevat de afbeelding veel meer informatie dan in een JPEG-bestand, waardoor je meer speelruimte hebt bij het aanpassen van de belichting. Als een afbeelding echter sterk onder- of overbelicht is, kan er geen informatie meer beschikbaar zijn in de RAW-file, waardoor het niet mogelijk is om de afbeelding te herstellen. Daarom is het belangrijk om tijdens het fotograferen het histogram te controleren om ervoor te zorgen dat de belichting goed is.

Hoe kan je het histogram gebruiken in de praktijk

Het histogram is een nuttig hulpmiddel bij het maken van betere foto's, omdat het je kan helpen om de belichting te beoordelen en eventueel te corrigeren. Hieronder vind je enkele manieren waarop je het histogram kunt gebruiken om betere foto's te maken:

  1. Beoordeel de belichting tijdens het fotograferen: Door het histogram te controleren voordat je de foto maakt, kun je zien of de belichting goed is en eventueel de belichtingsinstellingen aanpassen. Je kunt bijvoorbeeld de sluitertijd of het diafragma wijzigen om het histogram in balans te brengen.

  2. Corrigeer de belichting in de nabewerking: Als je foto's maakt in RAW-indeling, kun je het histogram gebruiken om de belichting in de nabewerking aan te passen. Door de belichting te verhogen of te verlagen, kun je het histogram in balans brengen en ervoor zorgen dat er details worden behouden in de schaduwen en hooglichten.

  3. Pas de belichting aan in situaties met moeilijk licht: In situaties met sterk tegenlicht of hoog contrast kan het histogram je helpen om de belichting aan te passen en ervoor te zorgen dat er geen over- of onderbelichting optreedt. Door de belichting aan te passen, kun je ervoor zorgen dat er details worden behouden in de schaduwen en hooglichten.

  4. Controleer de belichting bij het gebruik van filters: Als je filters gebruikt, kan het zijn dat de belichting verandert en het histogram verschuift. Door het histogram te controleren, kun je de belichting aanpassen om ervoor te zorgen dat het histogram in balans blijft.

Kortom, het histogram is een handig hulpmiddel bij het maken van betere foto's. Door het te begrijpen en te gebruiken, kun je de belichting beoordelen en corrigeren om ervoor te zorgen dat je foto's goed belicht zijn en details behouden in de schaduwen en hooglichten.

Bij alle foto's op de website wordt een histogram getoond, voor alle kleuren en grijswaarden. Klik op een foto in een fotoalbum en klik dan op de link Bekijk Exif.