A good photograph is knowing where to stand - Ansel Adams
In de vorige blog is de driehoek (ISO, diafragma en sluitertijd) uitgelegd. In deze blog iets meer over de ISO en de ruis.
Ik heb de afgelopen week veel foto's gemaakt van paddenstoelen.
Situatie:
- Het is vaak vrij donker in oktober op de plekken waar paddenstoelen veel groeien
- Paddenstoelen bewegen niet
- Weinig scherpte diepte door gebruik van klein diafragma waarde en macro lens
Bij een lezing over paddenstoelen fotografie, kreeg ik wat tips over goede instellingen voor het fotograferen van paddenstoelen van Jan Vermeer.
Eén van die tips was het vastzetten van de ISO op ongeveer 500. Ik moest bekennen dat ik de ISO eigenlijk altijd op Auto heb staan en daar nog weining mee had gespeeld.
Op weg naar de lezing had ik al wat paddenstoelen gefotografeerd in het Heilooër Bos. Terug naar huis heb ik ook nog wat foto's gemaakt.
Voor de lezing
Voor de lezing heb ik foto's gemaakt met diafragma voorkeuze (A). De camera neemt dan 1/100 als ondergrens voor de belichting (die weet niet dat hij op een statief staat) en corrigeert met de ISO waarde.
Ik paste het diafragma aan om wat meer scherptediepte te krijgen omdat het meerdere paddenstoelen zijn.
Omdat de diafragma waarde met 22/3 (bijna 3 stops) is vergroot, dus 8 keer minder licht en de sluitertijd hetzelfde is gebleven, moet de ISO waarde ook met 3 stops worden aangepast om tot een juist belichte foto te komen.
Rechts zie je wat meer tekening in de achtergrond, de boomstronk en de paddenstoelen hebben wat meer scherpte.
Op dit formaat is de ruis niet of nauwelijks zichtbaar. Als je nu heel ver inzoomt, dan zie je het verschil in ruis wel goed. Onder staan de 2 foto's opnieuw, ingezoomd op het vuiltje op de stam van de paddenstoel.
De onderste foto heeft duidelijk meer ruis.
Op de terugweg een paar foto's gemaakt, met een een vaste ISO van 500. De sluitertijden liepen op naar 1/10s, maar met een statief is dat natuurlijk niet relevant.
Samenvattend
De ISO ruis is duidelijk zichtbaar bij een ISO van 12.800 (!). Maar het is ook gezegd dat je daar ver voor moet vergroten omdat verschil te zien. Hoe meer pixels de sensor heeft, hoe minder zichtbaar de ruis wordt.
Maar goed, de les was natuurlijk dat je ook met de ISO instellingen kan spelen, of in de driehoek terminologie te blijven, twee zijden van de driehoek vastzetten (diafragma en ISO) en dan wordt de sluitertijd de sluitpost.
Staar je niet volledig blind op de ruis van een hoge ISO. Het is beter een scherpe foto met een hoge ISO waarde te maken, dan een onscherpe foto met een lage ISO waarde.